Ngôi thai và những điều cần biết

Ngôi thai rất quan trọng trong việc tiên lượng sinh thường hay sinh mổ của sản phụ, có những trường hợp mặc dù đầu thai nhi ở dưới nhưng cũng không thể sinh thường được vì ngôi ở tư thế không thể lọt. Chính vì vậy, việc khám thai thường xuyên hơn ở cuối thai kỳ là hết sức quan trọng.

Tin liên quan: Sinh non là gì? Dấu hiệu và nguy cơ mắc phải của trẻ sinh non

Ngôi thai là gì

Ngôi thai là phần thai trình diện ngay khung chậu mẹ, là phần sẽ đi vào ống sinh dục và ra ngoài cơ thể mẹ đầu tiên. Ngôi thai được chia thành 3 dạng: ngôi đầu, ngôi mông và ngôi ngang (hoặc xiên)

Một số thông tin về ngôi thai các mẹ nên biết:

Có hai dạng ngôi chính là ngôi dọc và ngôi ngang.

Ngôi thai dọc gồm ngôi đầu và ngôi mông.

 Ngôi đầu còn được gọi là ngôi thuận, biểu hiện bằng việc thai nhi nằm xuôi theo trục dọc của tử cung, đầu thai nhi hướng về phía âm hộ, mông thai nhi hướng về phía ngực mẹ.Ngôi đầu được tiên lượng một cuộc sinh nở dễ dàng và đa số trường hợp sẽ sinh thường. Tuy nhiên, cũng là ngôi đầu, nhưng bé không cúi tốt mà phần mặt, trán hoặc thóp trước trình diện ở eo trên khung chậu thì vẫn gây khó khăn khi sinh nở.

 Ngôi mông còn gọi là ngôi ngược, thai nhi có tư thế ngược lại với ngôi đầu, gây khó sinh. Đa số trường hợp ngôi mông cũng phải sinh mổ. Tuy nhiên, vẫn có những ca ngôi mông có thể sinh thường, tỷ lệ khoảng 2%.

Ngôi thai ngang là tình trạng thai nhi nằm vắt ngang qua tử cung với phần lưng hoặc vai quay xuống dưới cổ tử cung. Nếu là ngôi ngang thì không thể sinh thường theo ngả âm đạo, bắt buộc phải mổ lấy thai.

Ngôi thai được xác định khi nào?

 Khi dưới 37 tuần, ngôi thai vẫn còn thay đổi liên tục. Từ 37-42 tuần, ngôi thai đã cố định đối với con so, nhưng còn có thể thay đổi ở con rạ.

 Việc xác định ngôi thai chỉ có ý nghĩa tại thời điểm thăm khám và sẽ còn biến đổi khi thai phụ chuyển dạ.

  Ngôi thai được xác định chắc chắn nhất là khi tử cung đã mở từ 2-3cm trở lên.

Vì sao ngôi thai bất thường

 Những bất thường của cơ thể mẹ, của thai hoặc phần phụ của thai là nguyên nhân dẫn đến ngôi thai bất thường.

 Thực tế cho thấy, khám thai định kỳ sẽ xác định được nguyên nhân khiến ngôi thai bất thường. Điều quan trọng là thai phụ cần tuân thủ những chỉ định của BS để kiểm soát tốt nguyên nhân nhằm đảm bảo sự phát triển của thai nhi.

 Ngoài ra cũng có một tỷ lệ khá lớn các trường hợp không có nguyên nhân (gọi là vô căn).

 Với những trường hợp ngôi thai bất thường, thai phụ thường được BS hướng dẫn cách vận động với những bài tập nhẹ phù hợp nhằm tác động để thai nhi quay đầu về ngôi thuận.

Khi ngôi thai bất thường, có nên dùng thủ thuật để xoay ngôi thai

Trước đây, trong dân gian và cả trong y khoa có áp dụng phương pháp ngoại và nội xoay thai với các bước thực hiện như sờ nắn, kẹp gối, đẩy dần cho em bé quay đầu.

Tuy nhiên, việc này hiện nay không còn trong phác đồ điều trị sản khoa. Nguyên nhân, do thủ thuật này có thể gây hại cho cả mẹ lẫn con, gây ra những sang chấn tử cung như nhau bong non, vỡ tử cung, tắc dây rốn, đột tử thai…